Αυτή η ανάρτηση είναι επίσης διαθέσιμη στο: Αγγλικα
Με τον Θανάση Δρούγο
Halle Institute
Η ισοσκέλιση του προϋπολογισμού στη Γερμανία είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα των χαμηλότερων πληρωμών για τόκους λόγω της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Τα οφέλη αυτά τείνουν να είναι μεγαλύτερα από τα έξοδα, ακόμη και αν η Ελλάδα δεν αποπληρώσει κάποια από τα χρέη της. Η ισοσκέλιση του προϋπολογισμού στη Γερμανία είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα των χαμηλότερων πληρωμών για τόκους λόγω της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Έρευνα του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Halle(IWH) – Μέλος του Οργανισμού Leibniz δείχνει ότι η κρίση χρέους οδήγησε σε μείωση στα γερμανικά πάγια ύψους περίπου 300 βασικών μονάδων (BP), αποδίδοντας εξοικονόμηση τόκων άνω των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ (ή άνω του 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ΑΕΠ) κατά τη διάρκεια της περιόδου 2010 έως 2015.
Ένα σημαντικό μέρος αυτής της μείωσης οφείλεται άμεσα στην ελληνική κρίση. Όταν μιλάμε για το κόστος του Γερμανού φορολογούμενου να σώσει την Ελλάδα, τα οφέλη αυτά δεν θα πρέπει να αγνοηθούν, δεδομένου ότι τείνουν να είναι μεγαλύτερα από τα έξοδα, ακόμη και σε ένα ενδεχόμενο σενάριο όπου η Ελλάδα δεν θα αποπληρώσει κάποια από τα χρέη της.
Αντιμέτωποι με την κρίση, οι επενδυτές αναζητούν ασφαλείς επενδύσεις (φυγή προς την ασφάλεια). Κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους στη ζώνη του ευρώ, η Γερμανία επωφελήθηκε δυσανάλογα από αυτό το αποτέλεσμα: Κάθε φορά που υπήρχαν κακές ειδήσεις για την Ελλάδα, οι αποδόσεις των γερμανικών κρατικών ομολόγων μειώνονταν, καθώς και κάθε φορά που υπήρχε μια καλή είδηση για την Ελλάδα, οι αποδόσεις των γερμανικών κρατικών ομολόγων αυξάνονταν.
Τα αποτελέσματα είναι συμμετρικές και ανέρχονται σε 20-30 δις την ημέρα για σημαντικά γεγονότα, όπως τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, όταν η πιθανότητα μιας νίκης του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές ήταν μεγάλη, ή λίγο αργότερα, όταν η νέα κυβέρνηση του Τσίπρα αρνήθηκε οποιεσδήποτε περαιτέρω συνομιλίες με την Τρόικα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και του Διεθνές Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
Παρόμοια αποτελέσματα προέκυψαν φέτος τον Ιούνιο, όταν για πρώτη φορά η κυβέρνηση Τσίπρα αποφάσισε υπέρ ενός δημοψηφίσματος (αρνητικό) και μετέπειτα το αποτέλεσμα (χαμηλότερες αποδόσεις για τους Γερμανούς), καθώς επίσης και όταν η Ελλάδα υπέκυψε στις απαιτήσεις των πιστωτών, μια εβδομάδα αργότερα (υψηλότερες αποδόσεις των γερμανικών).
Καλά νέα για την Ελλάδα κατά τα τέλη του 2014 έως τα μέσα του 2015, σωρευτικά θα είχε ως αποτέλεσμα 160 μονάδες υψηλότερα στους γερμανικούς τόκους για το δημόσιο χρέος και μόνο. Από αυτό επωφελήθηκαν φυσικά και άλλες χώρες όπως για παράδειγμα, οι ΗΠΑ, οι Κάτω Χώρες και η Γαλλία, αλλά τα αποτελέσματα είναι σημαντικά μικρότερα. Ενώ είναι σαφές ότι η γερμανική επιβάρυνση από τόκους μειώθηκε από την ελληνική κρίση, είναι δύσκολο να μεταφράσει κανείς αυτές τις μειώσεις σε πραγματικές τιμές σε Ευρώ εξοικονόμησης δημοσιονομικών πόρων. Η IWH χρησιμοποιεί ένα πρότυπο κανόνα πολιτικής (κανόνας Taylor) για να προσομοιώσει μια υποθετική απόδοση του γερμανικού κρατικού ομολόγου σε ένα σενάριο, στο οποίο τα γερμανικά επιτόκια θα είναι ανεξάρτητα από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους.
Βλέπουμε ότι αυτή είναι μια καλή προσέγγιση για τα γερμανικά επιτόκια χωρίς τις ανισορροπίες που προκύπτουν από την κρίση χρέους. Με αυτή τη μεθοδολογία και την πραγματική δομή ωριμότητας του γερμανικού δημοσίου χρέους, οι εξοικονομήσεις του γερμανικού προϋπολογισμού εκτιμάται ότι είναι πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ (ή άνω του 3% του ΑΕΠ) κατά τη διάρκεια του 2010-2015.
Με τους περισσότερους λογαριασμούς, το μερίδιο της Γερμανίας στο πακέτο διάσωσης (κυρίως μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας – ESM – και την ΕΚΤ, αλλά και το ΔΝΤ και ορισμένες ήσσονος σημασίας η άμεση έκθεση) ανέρχεται σε όχι περισσότερα από 90 δισεκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του πακέτου επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση.
Ως εκ τούτου, σε περίπτωση που η Ελλάδα χρεοκοπήσει με τα χρέη της και δεν υπάρχει καμία εξασφάλιση (π.χ. βοήθεια της ΕΚΤ ρευστότητα έκτακτης ανάγκης, ELA), το μέγιστο αβέβαιο και μελλοντικό κόστος της διάσωσης της Ελλάδα από τη Γερμανία είναι μικρότερα από ό,τι τα οφέλη που είναι μεγαλύτερα για το γερμανικό προϋπολογισμό. Ακόμα και αν όντως η Ελλάδα δεν αποπληρώσει κάποια από τα δάνειά της, η Γερμανία βγαίνει μπροστά. Εάν η Ελλάδα δεν καταβάλλει ή πληρώνει τουλάχιστον εν μέρει, η εξοικονόμηση είναι σημαντική.
Please follow and like us: