ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 2016
Αυτή η ανάρτηση είναι επίσης διαθέσιμη στο: Greek
Γράφει η δικηγόρος Αθηνών Αναστασία Μήλιου*
Οι Φορολογικοί Κάτοικοι Εξωτερικού είναι υπόχρεοι για υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα, φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο, από πηγές Ελλάδας.
Η ύπαρξη τραπεζικού λογαριασμού που επιφέρει τόκους, υποχρεώνει τον κάτοχο του λογαριασμού αυτού, να υποβάλει δήλωση διότι οι τόκοι του τραπεζικού λογαριασμού αποτελούν εισόδημα, ακόμα κι αν είναι ελάχιστοι.
Αντιθέτως, ένας φορολογικός κάτοικος εξωτερικού που διαθέτει π.χ. εξοχική κατοικία/επιβατικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα ή αγοράζει ακίνητο/ΙΧΕ στην Ελλάδα, εφόσον δεν αποκτά πραγματικό εισόδημα εδώ, δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (ΠΟΛ.1067/2015).
• Οι Φορολογικοί Κάτοικοι Εξωτερικού φορολογούνται στην Ελλάδα μόνο για το εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα και αποκτάται μέσα σε προηγούμενο της δήλωσης φορολογικό έτος.
• Οι Φορολογικοί Κάτοικοι Εξωτερικού δεν προσκομίζουν αποδείξεις δαπανών και δεν έχουν αφορολόγητο.
Όλοι οι Έλληνες κάτοικοι εξωτερικού πρέπει να δηλώσουν την αλλαγή φορολογικής τους κατοικίας. Γιατί, διότι αλλιώς φορολογείται ένας κάτοικος Ελλάδος και αλλιώς ένας Έλληνας που είναι όμως κάτοικος εξωτερικού. Η αλλαγή αυτή γίνεται κυρίως με την μεταφορά του ΑΦΜ στην ΔΥΟ Κατοίκων εξωτερικού.
Oι Φορολογικοί Κάτοικοι Εξωτερικού υποβάλλουν την δήλωση Φορολογίας Εισοδήματός τους, αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω taxisnet (www.aade.gr).
Η Ημερομηνία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος, των Φορολογικών Κατοίκων Εξωτερικού είναι έως 30/06/2017
Ειδικά όσοι μετέβαλαν ή μεταβάλουν την φορολογική τους κατοικία για το φορολογικό έτος 2016, μπορούν να υποβάλουν την δήλωση τους, έως 31/12/2017 (παρ. 3 άρθρου 67 ΚΦΕ, ΠΟΛ.1058/2015).
• Στις συντάξεις Φορολογικών Κατοίκων Εξωτερικού, ελέγχονται :
– αν φορολογείται και στα δύο συμβαλλόμενα Κράτη.
– αν φορολογείται μόνο στο Κράτος της κατοικίας.
– αν φορολογείται μόνο στο Κράτος πηγής (από όπου προέρχεται η σύνταξη).
Για τους συζύγους (ή ΜΣΣ) που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία
Από φέτος παρέχεται η δυνατότητα χωριστής εκκαθάρισης της δήλωσης τους. Αν για παράδειγμα ο ένας σύζυγος κατοικεί στην Ελλάδα και ο άλλος στο εξωτερικό, θα μπορεί να γίνει η εκκαθάριση του φόρου ξεχωριστά για τον κάθε σύζυγο.
• Οι Φορολογικοί Κάτοικοι Εξωτερικού, από φέτος επιβεβαιώνουν τη ΧΩΡΑ Φορολογικής Κατοικίας τους (π.χ. Αυστραλία, Ν. Αφρική, κ.λπ.), ώστε η ελληνική φορολογική διοίκηση να μπορεί να ανταλλάσσει πληροφορίες.
Η ΧΩΡΑ φορολογικής κατοικίας, εμφανίζεται όπως αυτή έχει καταχωρηθεί στα στοιχεία του Μητρώου της Δ.Ο.Υ. Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν συμφωνεί με την χώρα φορολογικής κατοικίας που εμφανίζεται στην επιβεβαίωση στοιχείων ή το πεδίο της χώρας φορολογικής κατοικίας είναι συμπληρωμένο με «999», θα πρέπει να τροποποιήσει το σχετικό πεδίο. Οι εν λόγω φορολογούμενοι υποχρεούνται σε κάθε περίπτωση, εφόσον κληθούν, να προσκομίσουν το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (tax residence-certificate) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., προκειμένου να αποδείξουν τη ΧΩΡΑ φορολογικής τους κατοικίας.
Που υποβάλλεται η δήλωση;
Όσοι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα, υποβάλλουν τη δήλωσή τους στη Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η διεύθυνση της έδρας της επιχειρηματικής δραστηριότητας κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης.
Όσοι έχουν ορίσει φορολογικό εκπρόσωπο που υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε Δ.Ο.Υ του Νομού Αττικής ή διαθέτουν ταχυδρομική δ/νση όπου διαμένουν προσωρινά που υπάγεται σε Δ.Ο.Υ. της περιοχής του Νομού Αττικής, υποβάλλουν τη δήλωσή τους στη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού.
Όσοι έχουν ορίσει φορολογικό εκπρόσωπο που υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε Δ.Ο.Υ εκτός του Νομού Αττικής ή διαθέτουν ταχυδρομική δ/νση όπου διαμένουν προσωρινά που υπάγεται σε Δ.Ο.Υ. εκτός της περιοχής του Νομού Αττικής, υποβάλλουν τη δήλωσή τους στη Δ.Ο.Υ. της πρωτεύουσας του νομού.
Εάν στην πρωτεύουσα ενός νομού λειτουργούν περισσότερες Δ.Ο.Υ., αρμόδια για την υποβολή της δήλωσης είναι η Α΄ Δ.Ο.Υ. του νομού, εκτός του νομού Θεσσαλονίκης όπου αρμόδια είναι η Δ΄ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης.
Όσοι έχουν ορίσει φορολογικό εκπρόσωπο που υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε Δ.Ο.Υ των νομών Δωδεκανήσου και Κυκλάδων, υποβάλλουν τη δήλωσή τους στη Δ.Ο.Υ. που υπάγεται ο φορολογικός εκπρόσωπος. Εάν διαθέτουν ταχυδρομική διεύθυνση όπου διαμένουν προσωρινά που υπάγεται σε Δ.Ο.Υ. αυτών των νομών, υποβάλλουν τη δήλωσή τους στη Δ.Ο.Υ. στην οποία υπάγονται.
Τα «τεκμήρια» στους Φορολογικούς Κατοίκους Εξωτερικού:
Δεν εφαρμόζονται οι αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες (π.χ. τεκμήριο για δευτερεύουσα κατοικία ή για αυτοκίνητο ή η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη, κ.λπ.) προκειμένου για φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην αλλοδαπή και
Δεν εφαρμόζονται οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (π.χ. δαπάνη αγοράς ακινήτου, αυτοκινήτου, σκάφους, απόσβεση δανείων, κ.λπ.), προκειμένου για φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην αλλοδαπή εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα
Στην περίπτωση που ο κάτοικος εξωτερικού αποκτά πραγματικό εισόδημα (ανεξαρτήτως κατηγορίας εισοδήματος) στην Ελλάδα, εμπίπτει στην εφαρμογή τεκμηρίων.
• Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης στους Φορολογικούς Κατοίκους Εξωτερικού:
Οι φορολογικοί κάτοικοι Εξωτερικού υπόκεινται σε καταβολή της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης, ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης από φέτος υπολογίζεται κλιμακωτά και όχι με ένα συντελεστή επί του συνολικού εισοδήματος.
Προκειμένου για συνταξιούχους άνω των 65 ετών η ειδική εισφορά αλληλεγγύης μειώνεται κατά 30% (ΠΟΛ.1034/2017).
Φόρος πολυτελούς διαβίωσης των Φορολογικών Κατοίκων Εξωτερικού:
Για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν την φορολογική κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στην αλλοδαπή, εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα, ΔΕΝ λαμβάνονται υπόψη οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και επομένως ΔΕΝ επιβάλλεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης.
Πληρωμή οφειλών προς το δημόσιο από το Εξωτερικό:
Η πληρωμή οφειλών προς το δημόσιο από το εξωτερικό μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από τις χώρες της ζώνης SEPA (Ενιαίος Χώρος Πληρωμών σε Ευρώ-Single Euro Payment Area). (Οι χώρες της ζώνης SEPA είναι οι 28 χώρες της ΕΕ και η Ισλανδία, η Νορβηγία, το Λιχτενστάιν, η Ελβετία, το Σαν Μαρίνο και το Μονακό). Η καταβολή γίνεται με Sepa Credit Transfer σε ευρώ με παραλήπτρια Τράπεζα την Τράπεζα της Ελλάδος και αριθμό λογαριασμό IBAN:
Για ΒΕΒ. ΟΦΕΙΛΕΣ Δ.Ο.Υ.: GR3901000230000000481090509
Δίδεται η δυνατότητα σε κάθε σύζυγο ή «μέρος συμφώνου συμβίωσης» να δηλώσει το δικό του αριθμό ΙΒΑΝ τραπεζικού λογαριασμού, ακόμη κι αν το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι χρεωστικό. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται στο κάτω μέρος της 4ης σελίδας του ηλεκτρονικού εντύπου Ε1. Σκοπός της δυνατότητας αυτής είναι να καταστεί δυνατή στο μέλλον η αυτόματη διενέργεια συμψηφισμών επιστροφών φόρου με φορολογικές οφειλές.
Τεκμήρια αγοράς: Οι αντικειμενικές δαπάνες (τεκμήρια) απόκτησης περιουσιακών στοιχείων εφαρμόζονται εφόσον ένας κάτοικος εξωτερικού αποκτά εισόδημα από ελληνικές πηγές. Συνεπώς, αν ένας κάτοικος εξωτερικού πραγματοποιήσει μία αγορά που δεν καλύπτεται από τα εισοδήματά του, τρέχοντα και παρελθόντα μέσω ανάλωσης κεφαλαίου, καλείται να φορολογηθεί βάσει τεκμηρίων.
Δόσεις δανείων: Εφόσον έχουν ληφθεί δάνεια από ελληνικό τραπεζικό ίδρυμα ή Έλληνα φορολογικό κάτοικο, οι τοκοχρεολυτικές δόσεις που καταβάλλονται αποτελούν επίσης τεκμήρια που πρέπει να καλυφθούν. Αυτό γιατί οι δόσεις δανείων εμπίπτουν στις κατηγορία των δαπανών απόκτησης περιουσίας και όχι στα ετήσια τεκμήρια διαβίωσης.
Πως δικαιολογείται τυχόν διαφορά πραγματικού και τεκμαρτού εισοδήματος, καθώς και η αγορά περιουσιακών στοιχείων;
Με πραγματικά εισοδήματα που αποκτήθηκαν από το φορολογούμενο, τη σύζυγό του και τα εξαρτώμενα μέλη του στην Ελλάδα και τα οποία απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο.
Με χρηματικά ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα στην Ελλάδα.
Με χρηματικά ποσά που προέρχονται από τη διάθεση περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα.
Με εισαγωγή συναλλάγματος για το οποίο δεν απαιτείται δικαιολόγηση της απόκτησής του για πρόσωπα: α) που είναι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού, β) που είχαν διαμείνει 3 τουλάχιστον χρόνια στην αλλοδαπή και η εισαγωγή του συναλλάγματος γίνεται μέσα σε 2 χρόνια από τη μετοικεσία τους, γ) που είχαν διαμείνει 5 τουλάχιστον συνεχή χρόνια στην αλλοδαπή και το επικαλούμενο ποσό συναλλάγματος προέρχεται από καταθέσεις στο όνομά τους ή στο όνομα του άλλου συζύγου σε τραπεζικό λογαριασμό ανοιγμένο σε χώρα της Ε.Ε./ΕΟΧ ή σε υποκατάστημα ελληνικής τράπεζας στο εξωτερικό κατά το χρόνο που διέμεναν στην αλλοδαπή ή από καταθέσεις τους γενικά μέσα σε ένα (1) χρόνο από τη μετοικεσία τους στην Ελλάδα, χωρίς το συνάλλαγμα αυτό να έχει επανεξαχθεί στην αλλοδαπή.
Με δάνεια που έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται με έγγραφα στοιχεία που φέρουν βέβαιη χρονολογία, στην Ελλάδα.
Με δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών στην Ελλάδα για την οποία η οικεία φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη.
Με ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα έχει απαλλαγεί από το φόρο στην Ελλάδα.
Πόσες και ποιες είναι οι κατηγορίες εισοδημάτων;
Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες εισοδημάτων στην Ελλάδα: α) το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, β) το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, γ) το εισόδημα από κεφάλαιο (μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα, ακίνητη περιουσία) και δ) το εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου (π.χ. μετοχές, μερίδια ή μερίδες σε προσωπικές εταιρείες, κρατικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια ή εταιρικά ομόλογα, παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα).
Επισημαίνεται ότι οι κάτοικοι εξωτερικού δεν δικαιούνται τις μειώσεις φόρου στην Ελλάδα για το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, εκτός εάν διατηρούν τη φορολογική τους κατοικία σε άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. και α) τουλάχιστον το ενενήντα τοις εκατό (90%) του παγκόσμιου εισοδήματος τους αποκτάται στην Ελλάδα ή β) αποδεικνύουν ότι το φορολογητέο εισόδημα τους είναι τόσο χαμηλό ώστε θα δικαιούνταν της μείωσης του φόρου δυνάμει της φορολογικής νομοθεσίας του κράτους της κατοικίας τους.
Υπάρχει υποχρέωση υποβολής δικαιολογητικών σύμφωνα με την ΠΟΛ.1136/10.06.2013;
Από το φορολογικό έτος 2014 και εφεξής οι κάτοικοι εξωτερικού που αποκτούν πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα δεν υποχρεούνται να προσκομίζουν δικαιολογητικά στη Δ.Ο.Υ. όπου υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος ως κάτοικοι αλλοδαπής, προκειμένου να αποδείξουν ότι είναι όντως κάτοικοι εξωτερικού.
Έχω εισόδημα και στην αλλοδαπή και στην Ελλάδα. Τι πρέπει να κάνω ;
Μαζί με τη φορολογική του δήλωση για εισόδημα στην Ελλάδα ο φορολογούμενος οφείλει να προσκομίσει έγγραφο που θα αποδεικνύει ότι το εισόδημά του στο εξωτερικό δηλώνεται στην εφορία.
Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί η Διπλή Φορολογία Εισοδήματος.
Οφείλουν να προσκομίσουν υπογεγραμμένο και σφραγισμένο από την αρμόδια αλλοδαπή φορολογική αρχή, η οποία πιστοποιεί ότι το πρόσωπο αυτό είναι κάτοικος του άλλου αυτού κράτους, κατά την έννοια της οικείας Σύμβασης Αποφυγής της Διπλής Φορολογίας.
το έντυπο “ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΤΗΣ ΔΙΠΛΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΜΕΤΑΞΥ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ (C L A I M FOR THE APPLICATION OF THE DOUBLE
ή
Βεβαίωση φορολογικής κατοικίας από την αρμόδια φορολογική αρχή (εφορία) από την οποία να προκύπτει ότι είναι φορολογικοί κάτοικοι αυτού του κράτους ή επικυρωμένο το έντυπο
ή
Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η προσκόμιση κάποιων από τα ανωτέρω δικαιολογητικά από την αρμόδια φορολογική αρχή, τότε απαιτείται βεβαίωση από οποιαδήποτε άλλη δημόσια ή δημοτική ή άλλη αναγνωρισμένη αρχή με την οποία θα αποδεικνύεται ο ισχυρός δεσμός (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) του φυσικού προσώπου με το άλλο κράτος.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΧΡ. ΜΗΛΙΟΥ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΑΡ’ ΕΦΕΤΑΙΣ ΑΘΗΝΩΝ
Λεωφ. Μεσογείων 403, Αγία Παρασκευή, Αθήνα, ΤΚ 153 43
Тηλ. 213-0338950, 6945-028153
e-mail: natmil@otenet.gr
www.legalaction.gr
Law Office of Anastasia Miliou
Appellate Attorney of Greece
403 Mesogion Ave., Agia Paraskevi, Athens, 153 43, HELLAS
Phone/Facsimile: +30 – 213-0338950, mobile +30 – 6945-028153
English
Ελληνικα